De Hongarije-Roemenië commissie naar Szentgerice

Van donderdag 3 tot en met dinsdag  8 april 2025 heeft de Hongarije Roemenië Commissie weer haar jaarlijkse bezoek gebracht aan ons partnerdorp.

Dit keer met een delegatie van 7 gemeenteleden.

Na een vlotte reis vanaf vliegveld Eindhoven , kwamen we donderdagavond aan in Cluj, waar ds. Attila ons al stond op te wachten met het busje van het gereformeerde lyceum inTirgu Mures waarvan hij bestuurslid is.  Rond 10 uur  ’s avonds waren we allemaal gearriveerd in de oude pastorie, waar een lekkere maaltijd op ons stond te wachten. Dat was gevulde kool : koolbladeren , gevuld met rijst en gehakt. Natuurlijk begeleid met wijn , palinka of water. Hierna zochten we allemaal ons eigen overnachtingsadres op. Waar de bedden gastvrij voor ons klaar. stonden .De volgende morgen na het (uitgebreide) ontbijt, bezochten we het gezondheidscentrum. De huisarts ontving ons, en liet zien en ruiken dat de rioleringsproblemen nog niet waren opgelost. Hopelijk gaat het beter worden wanneer gezondheidscentrum en bijbehorend woonhuis een eigen septic tank hebben gekregen. Daarna langs bij de eerste microkrediet aanvraagster Székely Gyöngyi teelt planten en zou daarvoor graag een kleine plastic kas ter beschikking hebben.

De chrysantenstekjes die we zagen staan , stonden er goed en verzorgd bij. Deze planten zijn de moederplanten om met Allerzielen, begin november, planten en bloemen te hebben voor de graven van overleden familieleden. De zaken van Gyöngyi  gaan goed.

In de loop van de week hebben we ook andere microkrediet aanvragers bezocht. Dit betrof de aanvraag voor een vrachtauto .Binnenkort komt er een snelweg vlak bij het dorp te liggen en de aanvrager verwacht dat dit goede mogelijkheden biedt voor zijn bedrijf. Een derde aanvraag betreft de aankoop van grond. Voor de bedrijfsvoering van deze aanvrager is dit van nut. Tevens denken we dat het verstandig is dat de gronden in en rond het dorp zoveel mogelijk in bezit blijven van de bewoners. Om de levenskrachtigheid van het dorp te stimuleren.

Ook bij sommige van de lopende contacten zijn we op bezoek geweest om de voortgang van de lopende bedrijfsactiviteiten te bekijken.

De walnotenboomgaard op de heuvel boven de pastorie, die in 2017  geplant is, werd bekeken. Helaas werden we daar niet vrolijk van. Er zijn maar weinig boompjes goed doorgegroeid. Doordat de omheining beschadigd werd, en niet afdoende gerepareerd, zijn er waarschijnlijk dieren ( herten?) geweest die jonge boomkronen hebben opgegeten.

Jan Vermeer, Jan van Boggelen en Dirk Luehof hebben geprobeerd om nog iets te verbeteren aan de gezondheid van de overgebleven walnoten bomen. De appelbomen die destijds ook zijn aangeplant  zijn inmiddels wel wat beter aan het groeien gegaan. Daar was de startperiode ook een moeizaam begin, omdat de woelratten de jonge boomwortels wel erg lekker vonden. Omdat dit een beschermd dier is, was bestrijding daarvan niet toegestaan.

Bij de veeboeren die we bezochten, kon Gert Middelveld zijn vakkennis doorgeven. Er is veel verschil in de professionaliteit van de boeren. Onderwijsmogelijkheden op dit gebied zijn behoorlijk beperkt.

We merkten dit ook bij een groenteteelster, die haar vakkennis heeft opgedaan in de periode dat ze in Nederland in een paprika kas werkte. Maar haar zaakjes nu aardig voor elkaar heeft.

In het jaarlijkse gesprek met de lokale microkredietcommissie merkten we de wil om over een paar jaar zelfstandig verder te gaan. Door de andere wetgeving voor bancaire zaken  in Roemenië, zijn er haken en ogen om dit te kunnen realiseren. Gelukkig zijn er deskundigen ingeschakeld om dit zo goed mogelijk te gaan organiseren.

Nu  ds.Attila er de nieuwe functie van decaan erbij heeft gekregen, heeft hij natuurlijk ook extra taken er bij die bij deze functie horen.  In de week dat wij er waren moest hij collega predikanten ontvangen, die op bezoek waren uit Hongarije. Deze 2 groepen willen samen 1 decanaat ( te vergelijken met  classis) gaan vormen. Na een korte bijeenkomst in de kerk was er een ontvangst met koffie, wijn en cake. We raakten aan de praat met een predikanten echtpaar, dat lang voor Attila ook in Kampen had gestudeerd. En onze Nederlands  gesprekken goed kon volgen. Verrassend!  Een andere dag waren we bij een groep van ca 150 tieners , die een centrale bijeenkomst hadden.. Zij  zouden op Palmzondag belijdenis  gaan doen. Met 2 bussen waren zij uit veel verschillende gemeentes bijeen gekomen voor een voorbereidingsbijeenkomst. Ook wij mochten daar  een poosje bij aanwezig zijn. Het was heel indrukwekkend hoe rustig en geduldig gewacht werd, wanneer een volgend programma onderdeel even op zich liet wachten. En ze vermaakten zich ondertussen prima samen. Met en zonder telefoon.

Het kantoor dat bij de nieuwe functie van Attila hoort is kort geleden opgeleverd. Een  mooi gebouw en een prima plek om met predikanten van het decanaat te bijeen te komen. .De regering van Hongarije heeft dit gebouw helpen financieren.  Ook het  woonhuis dat in Tirgu Mures voor het gezin van Attila wordt verbouwd en het internaat voor Hongaarse studenten waarvan hij ook pastoraal directeur is mochten wij  bezoeken. 

Bij de zondagse kerkdienst stond Dirk Luehof al mooi op tijd bij de ingang om alle bezoekers te begroeten. Een dienst in het Hongaars, maar voor ons was een Nederlands talige uitleg beschikbaar, om de dienst beter te kunnen volgen. Zondagmiddag na het eten mochten we meerijden met een safaritocht door het heuvellandschap rondom Szentgerice. De kans dat we beren zouden treffen was erg klein. Tijdens ons bezoek zaten ze hoger in de bergen. De kudde schapen van onze chauffeur kwamen we wel tegen. Maar toen we daar even naar toe wilden gaan, kozen ze helaas ervoor om ons te ontwijken. Ondertussen was er wel en heuse sneeuwstorm opgestoken, die ons het zicht behoorlijk ontnam. Daardoor konden we “ons” dorp niet van bovenaf  zien. maar wat de tocht wel extra spannend maakte. Na een bezoek aan de stal waar drachtige schapen en lammetjes stonden ,werd onze safari tocht beëindigd.   Zo wisselden werk en recreatie zich op een mooie manier af. Al met al kunnen we terugkijken op een reis waarin we veel hebben kunnen zien en doen.

Namens de reisgroep 2025 van de Hongarije Roemenië commissie

Anneke Drok